Mộc châu là huyện miền núi, vùng cao và biên giới, nằm ở hướng Đông Nam của tỉnh Sơn La, cách Hà Nội khoảng 180 km theo hướng Tây Bắc. Cao nguyên Mộc Châu có diện tích rộng lớn với điều kiện khí hậu ôn hoà, có giao thông thuận tiện, có khá nhiều điểm tham quan hấp dẫn. Bên cạnh đó, nơi đây cũng chứa đựng một nền văn hoá ẩm thực hết sức độc đáo với khá nhiều món ăn ngon, đặc sản hấp dẫn mà các bạn nên thưởng thức khi lên Mộc Châu khám phá.
1. Ăn gì khi ở Mộc Châu:
1.1. Bê Chao:
Những chú bò con ở Mộc Châu khi mới đẻ ra được xác định giới tính, nếu là bê cái sẽ giữ lại nuôi dưỡng và vắt sữa, còn bê đực không cho giao phối sẽ bị giết thịt. Khi bê con bị loại bỏ, người dân ở cao nguyên Mộc Châu đã biến nó trở thành một món ăn nhiều chất dinh dưỡng, độc đáo và hấp dẫn – món bê chao. Cách chế biến món bê chao không cầu kỳ, từ nguyên liệu là thịt bê non tốt nhất nên lấy từ thịt của những chú bê con mới vừa đẻ ra khoảng 7 ngày tuổi, đang bú sữa bò mẹ và chưa thể ăn bất kì thứ cây cỏ gì trên thảo nguyên. Có vậy, món bê chao mới thơm ngon tuyệt vời với những thớ thịt bò giòn bì, chắc thịt, ăn không hề khô cứng mà ngược lại còn khá mềm và ngọt. Thịt bê được xắt ra những lát dày, đem ướp xả, tỏi, ớt rồi chao qua dầu sôi. Vì thịt bò còn non nên món ăn mềm, có vị béo nhưng không ngán, không ngấy.
1.2. Thịt trâu gác bếp:
Thịt trâu gác bếp là món ngon truyền thống của người Thái ở Mộc Châu. Khi chế biến, người ta lóc các tảng thịt trâu ra từng lát và cắt dọc thớ, đem nướng bằng khói của bếp than từ những núi đá. Nhìn ngoài màu nâu sẫm, khi cắt ra bên trong màu đỏ tự nhiên. Đặc trưng riêng của món thịt trâu gác bếp Sơn La – khi ăn trong miệng có vị thơm của thịt đọng lại, quyện với mùi hương của than củi núi đá cùng một chút cay nồng của hạt tiêu rừng. Ăn thịt trâu khô ngon, ta thưởng thức được vị thơm ngọt của thịt trâu, hương khói đặc trưng của rừng núi, sự hài hoà của tất cả những gia vị chế biến từ gừng, hành, ớt, hạt tiêu. Chính các mùi vị độc đáo trên đã tạo ra sự khác biệt cho món ăn này.
1.3. Cải mèo:
Cải mèo Mộc Châu chỉ có trong mùa đông và mùa xuân. Thứ rau này thường được bà con ở Mộc Châu gieo trồng tự nhiên quanh những vườn, rẫy nhằm phục vụ ăn uống của gia đình và đãi khách. Giữa thu đến cuối thu, mang hạt cải trải quanh nhà, quanh vườn mà không có bờ rào, luống ruộng, cũng chả phải chăm sóc hay tưới gì. Cứ như thế, cây cải sẽ tự mình chắt chiu lấy sức sống, nguồn dưỡng chất từ từng khe đất kẽ đá, từ cái sương lạnh giá của vùng núi Tây Bắc để lớn dần. Ấy thế mà cây cải cứ xanh, cứ cao, vẫn non là non mà chỉ trông thôi đã mê mắt. Vài năm trở lại đây khi nhu cầu thưởng thức cải mèo của khách du lịch ngày càng tăng cao, nhiều bà con dân tộc đã biết trồng để bán, để ăn và trồng theo hàng, thành luống. Dù vậy cách thức canh tác cũng còn nhiều hạn chế nên cải mèo Mộc Châu vẫn lưu giữ nguyên vẹn những hương vị đồng nội hoang sơ của nó.
1.4. Cá suối Mộc Châu:
Cá thường không lớn, nhỏ hơn ngón tay, dài nhất cũng chỉ bằng chuôi dao, cá tươi không có vị tanh. Cá bắt về được nhóm bếp nướng sơ ngay bên bờ suối là có thể để dùng dần hay mang đi bán tại một số nhà hàng trên địa bàn. Cá suối Mộc Châu chiên vàng giòn, vị béo. Những chú cá suối Mộc Châu tròn lẳn, miệng cũng giòn tan. Khi thưởng thức có thể ăn cả thịt lẫn xương cá.
1.5. Cá hồi Mộc Châu:
Loài cá hồi vốn chỉ sinh sống ở khu vực ôn đới của châu Mỹ, châu Âu nhưng được người ta đưa về nuôi dưỡng thành công ở Mộc Châu. Với hương vị ngon đặc trưng, da có màu hồng đẹp, giá trị dinh dưỡng cao, cá hồi đang là món ẩm thực ưa thích của du khách khi đến với Mộc châu. Món cá hồi ngon đôi khi không chỉ vì mùi vị của nó mà người ta tìm đến đây còn do thoả lòng tò mò muốn một lần ăn thử. Với khí hậu quanh năm mát mẻ và một mùa đông lạnh, cá hồi Mộc châu có thịt ngon, thớ chắc, không có mỡ nên phù hợp cho chế biến ra các món khác nhau. Nổi bật nhất là những món ăn như lẩu, gỏi cá hồi, cá hồi nướng. Trong cái giá lạnh của Mộc châu, bên ly rượu ngô mà được thưởng thức nồi lẩu cá hồi bốc hơi nghi ngút cùng các món rau rừng còn đẫm sương mai chắc hẳn thực khác sẽ có một trải nghiệm khó quên.
1.6. Sữa bò tươi:
Thảo nguyên Mộc Châu rộng lớn là cái nôi sản sinh ra những dòng sữa bò tươi nguyên chất được thực khách khắp nơi ưa chuông. Với hơn 10.000 con bò trắng lang đen của Hà Lan hằng ngày sản xuất sữa, Mộc Châu từ lâu đã nổi tiếng với các sản phẩm từ sữa như sữa tươi nguyên chất, sữa thanh trùng, tiệt trùng, sữa chua, váng sữa, sữa đặc… Bạn đừng quên tham quan và thưởng thức nông trại và nhà máy sản xuất sữa ở đây.
1.7. Thịt lợn bản nướng mắc khén:
Đến Mộc Châu, khách du lịch không thể không ăn thịt lợn bản nướng mắc khén. Lợn chỉ hơn chục cân, nuôi thả rong nên thịt săn chắc, không mỡ. Thịt lợn thái, xiên thành từng xiên đem nướng, thêm gia vị mắc khén- gia vị đặc trưng của đồng bào dân tộc miền núi. Mắc khén là một thứ bột mùi thơm hăng hắc nhưng lại dịu như vị ô mai và phảng phất chất núi rừng, thơm cay nồng nàn như hương hồi, quế.
1.8. Khoai sọ Mộc Châu:
Nhiều người còn gọi loại khoai sọ này là khoai sọ mán của người Dao vùng đất Mộc Châu (Sơn La) nuôi trồng. Một số vùng đất khác cũng có loại khoai tương tự tuy nhiên xét đến độ tươi ngon thì khoai mán của người Dao là chuẩn vị và ngon nhất. Hình thù của loại khoai này cũng khá lạ, giống hệt củ khoai môn, bổ củ khoai ra thì vàng ươm giống hoai lang Nhật, nhưng cũng có củ trắng nõn. Khoai sọ mán chủ yếu được bà con nhổ bán khoảng từ tháng 7 đến tháng 10, tháng 11. Nếu có dịp ghé thăm Mộc Châu trong các quãng thời gian này, đừng quên mua một chút để làm quà tặng bạn cùng người thân nhé.
2. Mua gì làm quà khi đến Mộc Châu du lịch:
- Sữa tươi, kẹo sữa (cũng khá nhiều và thơm ngon) . Các bạn nhớ mua ít kẹo sữa Mộc Châu để tặng lại người thân và bạn bè nhé.
- Đến đây vào mùa hè thì bạn cũng có thể mua mận và đào Mộc Châu. Trong đó, đào thì gồm có nhiều giống như đào Pháp, mận Đà Lạt. Ngoài ra còn có táo đỏ, nho, quả lê, khoai sọ mán và măng rừng.
- Còn một món đặc sản khác là thịt lợn hay trâu. Mùa rét, bà con vùng cao hay mổ lợn, sau đó chọn những miếng thịt thật lớn, được tẩm ướp đầy đủ với các gia vị và đem treo trên gác bếp nhà sàn rồi xông khói đến nâu đen, quắt khô lại.
- Đặc biệt sẽ có măng đắng nếu các bạn mua đúng mùa măng (tháng 8, 9), rau cả mèo (mùa đông) hay mật ong rừng, phấn hoa, rượu Mộc Châu, chè Mộc Châu…
Hi vọng với những kinh nghiệm về ẩm thực khi du lịch Mộc Châu được chúng tôi chia sẻ trên đây sẽ giúp các bạn có một chuyến đi Mộc Châu với rất nhiều điều lý thú. Chúc các bạn có một chuyến du lịch thú vị và đầy kỷ niệm đáng nhớ!
#tiimtravelvisa
#amthucomocchau