Chiến khu Rừng Sác Cần Giờ là một di tích lịch sử quan trọng của Việt Nam, nằm ở Cần Giờ - một vùng đất nổi tiếng với những rừng ngập mặn rộng lớn và hệ sinh thái đa dạng. Di tích bao gồm diện tích tổng cộng 2.215,45 ha, trong đó có 514 ha đã được khai thác để phục vụ cho mục đích du lịch. Khu vực này từng là nơi diễn ra những trận đánh khốc liệt giữa Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác với quân địch trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Việt Nam.
Bên trong chiến khu rừng Sác Cần Giờ
Khu vực này có đủ các loài và sinh cảnh của một tiểu vùng mang tính đặc trưng nhất của hệ sinh thái rừng ngập mặn. Nơi đây còn khoanh nuôi được nhiều đàn khỉ với tổng số khoảng hơn 1.000 con, sống hoàn toàn trong điều kiện tự nhiên và rất dạn dĩ với con người.
Trong Di tích lịch sử Chiến khu Rừng Sác Cần Giờ, có Khu căn cứ Cách mạng Rừng Sác được công nhận là Khu di tích lịch sử quốc gia. Khu căn cứ này đã được tái hiện lại với hầu hết các khu vực sinh hoạt và chiến đấu của các anh hùng Đội Đặc công Rừng Sác trong quá khứ.Cụ thể, các khu vực bao gồm nhà cảnh vệ, nhà đón tiếp, hầm trú ẩn, hội trường, nhà hậu cần, nhà quân y, nhà quân giới và các cảnh chỉ huy quân sự.
Du khách có thể tìm hiểu về cuộc sống và hoạt động của các chiến sĩ trong Đội Đặc công Rừng Sác, bao gồm cả việc tập kích phá hủy kho xăng Nhà Bè, tiêu diệt cá sấu, chưng cất nước mặn thành nước ngọt, và các trận đánh quyết liệt khác. Nơi đây còn tái hiện lại trận địa súng DKZ pháo kích vào Dinh Độc Lập, cùng nhiều cảnh quan đẹp và hoạt động thú vị khác.
Vào thời điểm đó, Rừng Sác ở huyện Cần Giờ, TP. Hồ Chí Minh được coi là một căn cứ chiến lược nằm cách Sài Gòn – Gia Định về phía đông nam. Nơi đây có sông Lòng Tàu, đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển và tiếp tế cho bộ máy chiến tranh đang hoạt động với hàng triệu quân Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Vào ngày 15/4/1966, Bộ Chỉ huy Miền thành lập đặc khu rừng Sác dưới mật danh T10, sau đó đổi thành Đoàn 10 với nhiệm vụ điều phối việc án ngữ cửa biển, hướng dẫn nhân dân và giám sát tình hình địch. Trung đoàn 10 thuộc Bộ đội Đặc công rừng Sác có nhiệm vụ thâm nhập sâu vào khu rừng Sác, bám trụ bằng mọi cách để chiếm giữ và tiến công liên tục vào các mục tiêu quan trọng như kho tàng, bến cảng, cơ quan đầu não và sào huyệt của bộ máy chiến tranh Mỹ và chính quyền Sài Gòn.
Mỹ đã sử dụng chiến thuật "làm cỏ Rừng Sác" để bảo vệ sông Lòng Tàu. Chiến thuật này là một phương pháp đặc biệt của quân đội Mỹ trong cuộc chiến tranh Việt Nam, trong đó các chiến sĩ đặc công được đào tạo để thâm nhập vào vùng đất của địch và thực hiện các hoạt động tấn công không ngờ và rút ngắn khoảng cách với kẻ thù. Trận đánh tàu Victoria vào tháng 8/1966 là một ví dụ điển hình của chiến thuật này. Các chiến sĩ đặc công Rừng Sác đã phải ngâm mình dưới nước và chôn mình ngụy trang dưới bùn để tránh bị phát hiện bởi tàu địch tuần tra trên sông. Sau hơn một tháng chuẩn bị và lên kế hoạch, các chiến sĩ đã sử dụng hai quả thủy lôi để tấn công tàu Victoria, làm nổ tung tàu và chìm xuống lòng sông.
Trong suốt chín năm khốc liệt của cuộc chiến (1966-1975), Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác đã khăng khăng giữ vững thế trận phòng ngự và chiến đấu mạnh mẽ với thái độ tiên phong và chủ động tiến công. Nhờ sự chỉ đạo tận tình của cấp trên, đơn vị đã xây dựng một phong trào cách mạng hiệu quả tại địa phương, giúp hướng dẫn nhân dân chiến đấu và xây dựng cơ sở cách mạng trong vùng địch tạm chiếm. Ngoài ra, đơn vị còn đóng góp rất nhiều vào chiến dịch du kích phá thế kìm kẹp của địch, đánh sập bến cảng và kho tàng hậu cứ của kẻ thù.
Trong quá trình chiến đấu, đơn vị đã phát triển một tư tưởng kiên định vững vàng, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ độc lập và tự do của Tổ quốc. Truyền thống của đơn vị là "Rừng Sác là nhà, bến cảng, kho tàng là trận địa, sông Lòng Tàu là quyết chiến điểm - có lệnh là đánh, không kể hoàn cảnh, đã đánh là thắng". Đó là một bài ca ra trận đầy ý nghĩa, tạo nên những chiến công vĩ đại do những chiến sĩ đặc công xung trận đã làm nên.
Một vài cột mốc đáng nhớ
Rừng Sác đã được công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cần Giờ bởi UNESCO vào ngày 21/1/2000. Đây là một khu vực có hệ động thực vật đa dạng và độc đáo, đặc trưng cho vùng ngập mặn. Sau đó, vào ngày 15/12/2004, Căn cứ Rừng Sác đã được quyết định xếp hạng là di tích lịch sử cấp quốc gia bởi Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch.
Tham quan Di tích lịch sử Chiến khu Rừng Sác không chỉ là một trải nghiệm để thưởng ngoạn thiên nhiên hoang sơ mà còn là cách để ta tìm về cội nguồn của lịch sử hào hùng của dân tộc. Tại đây, ta có thể ôn lại những chiến công oai hùng của Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của toàn dân tộc.
Qua đó, ta có thể học hỏi và lấy cảm hứng từ tinh thần kiên cường, quyết tâm của những người anh hùng đã hy sinh trong cuộc chiến. Hiện nay, khu di tích Rừng Sác đã được xây dựng thành một điểm du lịch lịch sử và sinh thái hấp dẫn, thu hút nhiều du khách đến tham quan và khám phá. Đây cũng là một trong những nơi gần gũi với thiên nhiên, giúp du khách tìm về bản nguyên của mình và cảm nhận được tinh thần chiến đấu oai hùng của dân tộc Việt Nam.
Kết luận
Khu di tích lịch sử chiến khu Rừng Sác là một địa điểm du lịch hấp dẫn tại Việt Nam. Với cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, hệ sinh thái đa dạng và lịch sử đầy hào hùng của chiến tranh Việt Nam, đây là một nơi thích hợp cho du khách muốn tìm hiểu về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Du khách có thể tham gia các tour du lịch để khám phá khu di tích và được hướng dẫn bởi các hướng dẫn viên có kinh nghiệm. Ngoài ra, khu vực còn có nhiều hoạt động giải trí và trải nghiệm như đi thuyền, câu cá và ẩm thực đặc sản địa phương. Tuy nhiên, du khách nên tuân thủ các quy định bảo vệ môi trường và lịch sử khi tham quan để giữ gìn giá trị của khu di tích này cho tương lai.
