Đất mũi Cà Mau, điểm cực Nam của Tổ quốc, nơi được thiên nhiên ban tặng cho cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ của sông nước. Hơn nữa, với sự phong phú về tài nguyên biển, bạt ngàn rừng cây trái, đến với Cà Mau, bạn sẽ được tận hưởng cảnh sắc non nước của đất trời. Nhắc đến xứ “Hương rừng U Minh” du khách sẽ nghĩ ngay đến đặc sản mật ong. Tuy nhiên, ít ai biết rằng khi khai thác mật, những con nhộng ong bỏ đi cũng được dùng để làm nước mắm ong rừng.
Mắm ong rừng U Minh - món ngon hiếm có khó tìm
Từ lâu, ngoài những sản vật nổi tiếng như cá đồng, heo rừng, trăn, kỳ đà, rắn, chim… dưới tán rừng tràm U Minh Hạ Cà Mau, Cà Mau còn là nơi ong mật tìm đến. đến đây để hút mật hoa tràm và làm tổ để sinh sôi nảy nở. Ngoài làm tổ tự nhiên, người dân dưới tán rừng còn làm chòi canh cho ong xây tổ cho ong ăn và lấy mật. Tuy nhiên, sau khi đi ăn ong về, ngoài mật ong rừng còn có rất nhiều ong non (nhộng). Thời gian đầu, “sản phẩm” của ong non chủ yếu được thợ rừng chế biến thành những món ăn dân dã, đồng quê như cháo, gỏi. Nhưng do số lượng ong non quá nhiều nên một số người dân sống dưới tán rừng tràm U Minh Hạ đã nghĩ ra cách làm mắm ong để “ăn cho đỡ ngán”. Thực tế, ong non lấy được từ rừng U Minh có thể làm nên vô vàn món ngon – món ngon hiếm có khó tìm. Nào nấu cháo, nấu canh, xào mỡ, làm gỏi, nấu lá mướp; Nhưng không thể độc hại, không thể hấp dẫn như nước mắm. Vì vậy, mỗi lần vào rừng lấy mật, người thợ đều để lại một phần tổ ong đầy những con non mũm mĩm cho bà con làm mắm ăn dần.
Cách làm mắm ong
Công việc làm nước mắm được giao cho những người phụ nữ khéo tay đảm nhận vì đòi hỏi sự tỉ mỉ và cẩn thận. Nguyên liệu chính để sản xuất mắm ong là nhộng ong. Để có nhộng ong, người dân Cà Mau vào rừng U Minh lấy mật và nhộng. Thời điểm lý tưởng nhất là vào mùa khô, sau Tết Nguyên đán. Khi “ăn” ong, ngoài việc cắt lấy mật, người thợ còn dùng dao sắc cắt bỏ một phần tổ của ong non. Phần bị cắt, những con ong thợ sẽ tiếp tục “tái tạo”, sẽ tiếp tục lấy mật để dự trữ và người nuôi có thể tiếp tục khai thác định kỳ số mật của tổ này... Nếu cắt hoặc để nguyên tổ, chúng sẽ bỏ đi nơi khác. xây tổ mới. Đầu tiên, người ta lấy hết mật ong ra khỏi tổ, sau đó cắt thành từng miếng nhỏ. Đun sôi một nồi nước, cho tổ ong vào. Thành phần chính của mắm ong là con non và nhộng nên bạn phải dùng đũa to khuấy đều để ong tách khỏi tổ, chín mà không bị nát. Bước thứ hai, những con ong đã luộc chín được vớt ra để nguội và ráo nước, người dân Cà Mau dùng tay bóc những con ong non ra khỏi tổ ong.
Công đoạn quan trọng nhất, người thợ sẽ phải chọn loại gạo ngon, rang đến khi chín vàng rồi cho vào cối giã nhuyễn để tạo thính. Nếu đốt sẽ làm hỏng cả mẻ mắm. Nồi nhộng ong được nhúng qua muối rồi đổ ra trộn đều với mùi thơm để tạo hương vị. Ong non sau khi được tẩm ướp gia vị và để qua đêm sẽ được cho vào keo nhựa. Trước khi đậy nắp, người ta dùng vỏ cau khô và sóng dừa “hôn” (grig) thật chặt để mắm “chín”. Như vậy là quá trình sản xuất mắm ong đã hoàn tất. Tiếp tục phơi nắng, phơi cho đến khi miếng nhộng ong chuyển sang màu vàng nhạt là bạn đã có món mắm ong để thưởng thức.
Thời gian và chi phí lưu trữ
Cũng là nước mắm nhưng mắm ong có hạn sử dụng ngắn hơn các loại khác. Trung bình là một tuần, và lên đến một tháng nếu được bảo quản trong tủ lạnh. Vì vậy, người dân thường được lợi thay đổi bữa ăn với nhiều loại để chữa bệnh. Hiện trên thị trường, giá bán một keo ong non khoảng 800 gam vào khoảng 120.000 - 140.000 đồng/keo.
Cách nếm mắm ong rừng
Mắm ong với hương vị đặc trưng có thể chế biến thành nhiều món ăn đặc sắc: Ăn mắm ong đơn giản nhất là gắp từng con ăn kèm với cơm nguội, ổi, me... Bạn vẫn muốn ăn Thưởng thức mắm ong Nếu muốn nhảy nhót, bạn cần chuẩn bị thêm các món ăn kèm như: chuối chát, dứa, ngò om, ớt, lá sung... Dùng đũa gắp một miếng mắm ong, thêm một miếng dưa leo, chuối chát và lá sung cho vào miệng nhai chậm rãi, bạn sẽ cảm nhận được vị béo, ngậy của thịt ong, vị chát của lá chuối và lá sung, the. mùi thơm của ngò om và vị bùi, ngọt giòn của dưa leo quyện với mùi thơm đặc trưng của…
Một món ăn đơn giản nhưng đáp ứng đầy đủ các tiêu chí về hương vị, chỉ nhìn thôi cũng thấy kích thích và thèm muốn. Ngoài ra, các gia đình ở đây thường đổi khẩu vị bằng cách ăn mắm với cơm trắng hoặc cuốn lá mướp, bông súng nướng. Với cách làm này, người ăn sẽ được thưởng thức vị ngọt thanh và béo ngậy của mắm ong. Mắm ong có thể dùng làm gỏi, kẹp với thịt luộc, cá lóc nướng rơm và ăn kèm với các loại rau như đọt chùm ruột, lá cách, lá vả, lá cách, chuối chát, khóm, ngò om, hành lá và tỏi ớt. Vị cay cay, nồng nồng của các loại rau, mùi thơm của thính và vị chua, mặn, béo ngậy của mắm ong U Minh từ lâu đã trở thành món khoái khẩu của nhiều thực khách khi đến Cà Mau. Mắm ong cũng được làm bằng cách gói trong lá mướp, bông súng non, sau đó nướng trên lửa than hồng cho đến khi chín vàng là có thể ăn ngay món đặc sản này.
Những ngày mưa gió, chợ xa không có tôm cá, khách đến nhà người dân U Minh lấy mắm ong về thưởng thức. Vừa thiết thực vừa ngon miệng, hiếu khách mà không kém phần trang trọng. Mắm ong, một trong những quà tặng của thiên nhiên, mang lại giá trị đặc biệt không chỉ cho Cà Mau nói riêng mà còn cho cả nước nói chung. Ít người biết đến sản phẩm này, thị trường cũng khan hiếm. Vì vậy, nếu có cơ hội du lịch đến đất nước Mũi Cà Mau này và được nếm thử mắm ong rừng thì bạn quả là một người may mắn.
